Biografie godfried bomans vaartjes

Radio: Neerlandicus Gé Vaartjes over schrijver Godfried Bomans

() Dichter en wetenschapper Esther Jansma overleed donderdag op jarige leeftijd. De tijd was een centraal thema in haar werk. Vriendin en collega dichter Hanneke van Eijken vertelt over haar.

() Tachtig jaar geleden werd vernietigingskamp Auschwitz bevrijd. José Martin, onderzoeker in herinneringscentrum Kamp Westerbork, belicht het leven van de familie Ruschkewitz die van Westerbork naar Auschwitz werden gedeporteerd en vervolgens vermoord.

() Schrijver en columnist Godfried Bomans gebruikte zijn humor en fantasie om de scherpe kanten van het leven te verzachten. Neerlandicus Gé Vaartjes schreef een biografie over Bomans: Vleugelman.

() In de Wat Blijft Lijn aandacht voor Bob den Otter, die vorig jaar plots overleed op jarige leeftijd. Vriendin Caryn ‘t Hart deelt haar herinneringen.

Godfried Bomans, humorist uit heimwee

Zoals bij veel generatiegenoten het geval is, begon de liefde voor literatuur bij mij met Kopstukken van Godfried Bomans. Ze kwamen, dacht ik, voor in een Bulkboek met verzamelde ‘kursieven’. Mijn leraar Nederlands bracht ze ter sprake en ik weet nog dat ik er thuis mijn ouders met veel plezier uit voorlas. Toen op school bekend werd dat bij De Slegte een zoveelste druk van Pieter Bas voor één gulden vijfennegentig te koop was, spoedde ik mij meteen naar de stad. ‘Maart ’ schreef ik in het exemplaar dat nog altijd bij mij in de kast staat. De schrijver – een BN’er avant la lettre – was ruim een jaar daarvoor overleden, maar iedereen wist wie hij was. Ook ik had in de zomer van op een transistorradiootje geluisterd naar de dagelijkse verslagen van zijn verblijf op Rottumerplaat. Zijn naam stond nog als een huis, maar of hij nou echt literatuur geschreven had? Bij ons op school werd er niet al te moeilijk over gedaan. Op je boekenlijst mocht je één titel van hem opnemen: Pieter Bas of Erik of het klein insectenboek, het werd nog een lastige keus. Een jaar of vijf later kocht ik De wereld van Godfried Bomans. Een keuze uit zijn beste werk (). Daarin openbaarde zich voor mij toch een wat andere schrijver. Het waren lang niet alleen

Biografie: gevecht tegen de vergankelijkheid
Gé Vaartjes

De redenen om een biografie over een schrijver te maken, lijken voor de hand te liggen: je hebt belangstelling, ja zelfs een zekere waardering voor het werk van die auteur, en daarin ligt dé motivatie om zijn levensverhaal op te tekenen. De vertrouwdheid met zijn werk leidt tot de drang zijn biografie te willen schrijven. Zo is het doorgaans. Het kan echter ook anders.

Mijn in verschenen biografie over Herman de Man (), voor velen nog steeds de auteur van dat ene boek: Het wassende water, is geschreven zonder grote betrokkenheid van mij bij zijn werk. Ik heb wel bewondering voor het een en ander in zijn oeuvre, maar zijn werk ‘als zodanig’ heeft niet mijn grootste belangstelling. En toch schreef ik zijn biografie.

Met De Man kwam ik inhoudelijk in aanraking toen ik in opdracht van de NCRV in het Letterkundig Museum research over hem deed voor een televisieportret, dat uitgezonden is in Zijn werk fascineerde mij toen al niet, maar zijn leven des te meer, gevoed door honderden boeiende brieven waarin ik toen inzage kreeg. Een joods jongetje dat begin onder meer als mollenvanger zijn draai moest zien te vinden op het calvinistische Hollandse platteland. Een zwerver, anarchis

De eerste BN’er

In haalt Godfried Bomans een practical joke uit die nu niet meer zou lukken. Voorafgaand aan een lezing schuift hij aan bij wat dames die nietsvermoedend blijven doorpraten over de ‘zonderlinge geruchten’ die de ronde doen over de spreker van straks. Bomans kletst vrolijk mee, doet er nog een schepje bovenop, en als hij later het podium betreedt, geniet hij van hun bedremmelde gezichten.

Bomans had succesvolle boeken op zijn naam – Erik of het klein insectenboek (), Pieter Bas () –, schreef veelgelezen stukken in dagbladen, gaf talloze lezingen, maar genoot daarbij een incognito dat nu ondenkbaar is. Vijf jaar later zou het voor Bomans zelf ook al ondenkbaar zijn. Dan zou hij in treinen worden aangesproken, gratis maaltijden aangeboden krijgen in restaurants, verkeersagenten zouden zijn bekeuringen versnipperen.

Naast de vele anekdotes en verhalen vertelt de bijbeldikke biografie Vleugelman ook het verhaal van de opkomst van de celebrity-cultuur, in de poldergedaante van de ‘BN’er’. Bomans was een van de eersten van dit gilde, een pionier in literaire roem. Tijdens het lezen van deze biografie merkte ik dat ik dit in gedachten steeds ging contrasteren met de vorm die dit fenomeen inmiddels heeft aangenomen. Neem die grap met die dames uit zijn publ

Nieuwe biografie van Godfried Bomans op komst

Amersfoort, 14 januari – De Nederlandse schrijver Godfried Bomans (), had een “grenzeloze behoefte aan compensatie”. Naast zijn huwelijk had hij verschillende liefdesaffaires. Ook was hij niet de biologische vader van zijn dochter. Dat blijkt uit de nieuwe biografie die volgende week verschijnt, meldt het Nederlands Dagblad.

Het boek, getiteld Vleugelman, is geschreven door neerlandicus Gé Vaartjes. Hij schetst het beeld van een man die mateloos populair was dankzij zijn boeken en radio- en tv-optredens, maar die tegelijk zijn hele leven onzeker bleef. Dat had volgens de biograaf te maken met zijn kille kindertijd. Bomans bleef zoeken naar de genegenheid en warmte die hij van zijn ouders niet zou hebben ontvangen. Zijn vader was de RKSP-politicus Jan Bomans.