Is er iets aan het rotten in Europa? Volgens de Hongaarse premier Viktor Orbán is het antwoord op die vraag ‘ja’. ‘Blijft Europa het continent van de Europeanen?’ vroeg hij zich af tijdens een toespraak die hij in juli hield in Baile Tusnad, een kuuroord in de heuvels van Transsylvanië, tijdens een jaarlijks politiek zomerkamp dat vooral wordt bezocht door sympathisanten van Orbáns Fidesz-partij. Volgens Orbán is het Europees continent slachtoffer van een poging tot ‘ontchristening’, geleid door ‘Brussel’ dat ‘de nadruk legt op groepsidentiteit boven nationale identiteit, en politiek bestuur vervangt door heerschappij door bureaucratie’. Volgens Orbán is dat ‘het slagveld waar de Centraal-Europese landen vandaag de dag op strijden’.
Dit soort retoriek is al lang niet meer vreemd in Europa. In vrijwel alle Europese landen bedienen rechtse politieke uitdagers zich van een cocktail van nationalisme, antiliberalisme en conservatieve identiteitspolitiek. Wat Hongarije bijzonder maakt is dat het een democratisch gekozen premier heeft die al acht jaar deze taal spreekt. Wat Hongarije dubbel bijzonder maakt, is dat die premier zelf de belichaming is van de draai van honderdtachtig graden die zijn land in de afgelopen kwart eeuw heeft gemaakt: van een post
Europa’s slechte verliezers
‘Het eenzaamste volk van Europa’, zo omschrijft de journalistieke veteraan Paul Lendvai de Hongaren, vanwege hun unieke taal en geschiedenis. Lendvai, geboren in Boedapest in , heeft in zijn leven de twintigste eeuw van Hongarije aan zich voorbij zien trekken: fascisme, communisme, de opstand van , de opmars van Viktor Orbán na In zijn recente biografie van de Hongaarse leider noemt Lendvai Orbán ‘de gevaarlijkste man van Europa’.
Dat oordeel vindt nu weerklank onder de gekozen volksvertegenwoordigers in Brussel: europarlementariërs stemden voor de resolutie waarin Hongarije het schenden van de waarden van de Europese Unie ten laste wordt gelegd. Daar zaten ook Orbáns fractiegenoten van de Europese Volkspartij bij. Er waren stemmen tegen en 48 onthoudingen. Daarmee haalde de resolutie een tweederde meerderheid en is de Orbán-regering formeel in gebreke gesteld. De precieze getallen doen ertoe. Ze laten zien hoe groot de parlementaire consensus in Brussel is. Protest van Orbán en zijn partij Fidesz dat er sprake was van een illegale procedure was ketelmuziek.
Met de eenzaamheid van Hongarije valt het deze keer echter wel mee. In heel Europa sprongen rechtse politici en opiniemakers in de bres voor Orbán. Samengevat komt hun kritiek erop neer d
In het dorp van zijn jeugd koesteren ze Orbáns streken
Viktor Orbán komt voorgereden in een gitzwarte Mercedes met geblindeerde ramen. Felcsút is zijn tweede thuis. Hij komt hier om de week, de dorpelingen weten ervan. Vanaf de achterbank kan hij het voetbalstadion zien liggen. De bolide draait de parkeerplaats voor VIP’s op. Een beveiliger doet het portier open. De premier van Hongarije stapt uit, trenchcoat losjes over de arm, en wandelt het stadion in.
Voor de toevallige bezoeker oogt Felcsút als een gehucht zonder eigenschappen. Er is een katholieke kerk, één doorgaande weg, een basisschool en een cafetaria waar ze diepvriespizza’s serveren en bier uit blik.
Het is ook het dorp waar Viktor Mihály Orbán naartoe verhuisde toen hij 10 jaar oud was. Kleine Viktor was volgens grote Viktor een rotjoch. ‘Een ongelooflijk vervelend kind’, omschreef Orbán zichzelf. ‘Wijsneuzerig, gewelddadig. Volstrekt niet aangenaam.’ In Felcsút kun je mensen tegen het lijf lopen die zich dat herinneren. ‘Een snertkind. Hij had altijd een katapult bij zich’, bromt Pál Szöllöfi (64) die op wedstrijddagen het stadion moet opwarmen met een grote houtverbrander.
Bij de parlementsverkiezingen van zondag kiezen de Hongaren naar alle waarschijnlijkheid voor nog eens vier jaar Orbán. Orbán (54) zi
Wat drijft Viktor Orbán, de kwelgeest van Kyiv en Brussel die eropuit lijkt om de EU-top te laten klappen?
Een van Viktor Orbáns lievelingsfilms is Sergio Leones ‘spaghettiwestern’ Once Upon a Time in the West. Hij heeft de film, waarin wraak en strijd centraal staan, minstens vijftien keer gezien, schrijft journalist Paul Lendvai in zijn kritische biografie van de Hongaarse premier. ‘Je moet je vijand leren kennen en begrijpen, je moet uitvinden wat hem drijft en dan, wanneer het erop aankomt, moet je niet terugdeinzen voor het gevecht, maar aanvallen en winnen’, leerde Orbán van de film. De premier is ook dol op voetbal. Politiek, concludeert Lendvai, is voor Orbán ‘een combinatie van een voetbalwedstrijd en een western’.
De EU-top van vandaag en morgen lijkt, om binnen het universum van Leone te blijven, op een duel met cowboys die zenuwachtig hun pistoolholster vastklemmen. Orbán is onvermurwbaar over Oekraïne, tot grote ergernis van Brussel en Kyiv. Ordinaire chantage voor EU-fondsen, zeggen critici, die volgens hen ook nog eens werkt, getuige de miljardendouche die Hongarije daags voor de EU-top ontving. Anderen zeggen dat Hongarije een Trojaans paard van Poetin binnen de EU is. Volgens Orbán zelf is het een principekwestie: Oekraïne zou nog niet klaar zijn voor gesp
Viktor Orbán
Hongaars politicus
Viktor Orbán (Székesfehérvár, 31 mei ) is een Hongaars politicus. Hij was van tot premier van Hongarije, een functie die hij vanaf nogmaals vervulde. Hij wordt verantwoordelijk gehouden voor de democratische achteruitgang in Hongarije naar een electorale autocratie. Sinds hij in voor de tweede keer aan de macht kwam wordt de oppositie sterk tegengegaan, staat de vrijheid van meningsuiting onder druk, wordt de rechterlijke macht beïnvloed en worden eerlijke verkiezingen consequent ondermijnd. Biografie. Vroege jaren. %C3%A1n