Biografie helmut salden
Geert van Oorschot, uitgever: ‘Ik ben geworden, die ik was’
Als er iets is dat de biografie Geert van Oorschot, uitgever van Arjen Fortuin heel duidelijk maakt, dan is het wel dat een groot deel van het succes van uitgeverij G.A. van Oorschot is terug te voeren op het vermogen van de oprichter om zijn creatieve talenten aan te wenden voor zijn onderneming. Zoals de biograaf in zijn epiloog schrijft: ‘Bijna al zijn grote successen dankte Van Oorschot aan zijn vermogen om projecten in zijn gedachten steeds groter te laten groeien en vervolgens naar dat grootste idee te handelen.’ Van Oorschot wist er niet alleen zijn vermaarde ‘Russische Bibliotheek’ en een groot aantal verzamelde werken mee op stapel te zetten, maar ook schrijvers als Hermans, Reve, Vasalis en Voskuil voor kortere of langere tijd aan zich te binden.
De in in Vlissingen geboren Geert van Oorschot volgde de lagere school en de hbs in zijn geboorteplaats. Nadat hij Zeeland op de fiets had verlaten, begon hij zijn werkzame leven als havenarbeider in Rotterdam. Daarbij was hij jarenlang actief lid van de Jeugdbond voor Onthouding. Het was met name de politiek aan de linkerkant van het spectrum die hem in die jaren bezighield. Via de SDAP sloot hij zich aan bij de Onafhankelijke Socialistische Partij, waar Jacque
€ 3,95
€ 3,95
€ 4,50
€ 3,15
€ 4,95
Gratis
€ 3,50
&euro
Helleke van den braber (Amersfoort, ) promoveerde in op Geven om te krijgen. Literair mecenaat in Nederland tussen en en is verbonden aan de opleiding Algemene Cultuurwetenschappen van de Radboud Universiteit Nijmegen. Ze is redacteur van Ts.> Tijdschrift voor tijdschriftstudies en van de reeks Bijdragen tot de Geschiedenis van de Nederlandse Boekhandel.
Lisa Kuitert () is verbonden aan de Universiteit van Amsterdam als hoogleraar Boekwetenschap. Zij publiceerde eerder over series, onder andere het overzichtswerk Het uiterlijk behang. Reeksen in de Nederlandse literatuur (), en over series van de De Bezige Bij in Schrijversprentenboek
Cees Willemsen (Breda, ) is historicus. Hij publiceerde onder meer met Emmanuel Waegemans de Bibliografie van Russische literatuur in Nederlandse vertaling () en is redacteur van het Tijdschrift voor Slavische Literatuur. Hij werkt aan een biografie over Charles B. Timmer.
Sandra van Voorst (Bussum, ) studeerde Culturele Studies en Nederlands aan de Universiteit van Amsterdam en promoveerde in aan de Rijksuniversiteit Groningen op Weten wat er in de wereld te koop is. Vier Nederlandse uitgeverijen en hun vertaalde fondsen . Sinds is zij als universitair docent moderne letterkunde verbonden aan de oplei
Een kleine prins van het socialisme
Wat wisten we van Geert van Oorschot voordat zijn biografie verscheen? Mijn beeld was eerder dat van een colporteur dan van een uitgever, de man voor wie de arme boekhandelaar wegduikt zodra hij zijn zaak binnentreedt: mijnheer Boorman die zijn Russische bibliotheek komt aanlijmen. Daarnaast: een vrekkige persoon, die zijn armoedige afkomst inzet om zijn auteurs financieel af te poeieren, ‘Uitgever Oorwurm’ zoals Willem Frederik Hermans hem noemt in zijn eenakter uit Een slordige uitgever ook, wiens uitgaven vol zetfouten stonden, die het niet zo nauw nam met jaartallen en drukvermeldingen. Een sluwe uitgever, die jarenlang het volledige subsidiebudget van het ministerie van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen opsoupeerde en die, arme uitgever als hij was, toch maar een groot pand aan de Herengracht bewoonde en er een buitenhuis aan de Vecht op nahield.
Maar ook: de ouderwetse sociaal-democraat, die het werk van Jacques de Kadt, Sal Tas en Karel van het Reve uitgaf, lang voordat die laatste in de mode was; de uitgever van het eenmanstijdschrift Tirade (al had dat blad formeel een redactie), de Multatuliaan en verdediger van het gedachtegoed van Ter Braak en Du Perron. En die een feilloze intuïtie had voor de poëzie die hij moest uitgev
Leeskabinet-lezing over biografie uitgever Geert van Oorschot
Geert van Oorschot () was één van de succesvolste en spraakmakendste uitgevers van de vorige eeuw. Hij was de uitgever en dikwijls ook ontdekker van tal van belangrijke Nederlandse schrijvers, zoals Gerard Reve, W.F. Hermans, Jan Hanlo, M. Vasalis, Rutger Kopland en J.J. Voskuil. Uit gezocht geld, deskundige vertalers en een klassieke boekverzorging smeedde Van Oorschot de Russische Bibliotheek. Deze door Helmut Salden vormgegeven reeks vestigde de reputatie van zijn bedrijf en liet Nederland kennismaken met het Rusland van de negentiende eeuw.
Van Oorschot had een haast bovenmenselijke energie: naast het bestieren van zijn uitgeverij onderhield hij tal van contacten en correspondenties met schrijvers en kunstenaars (óók uit zakelijk belang) én hij vond tijd om zelf te schrijven. Zijn boeken Mijn tante Coleta en Twee vorstinnen en een vorst behoren tot de winstgevendste publicaties van Uitgeverij Van Oorschot. 'Maar een succesvol leven is niet noodzakelijkerwijs een gelukkig leven’, schrijft Arjen Fortuin in deze biografie.
Arjen Fortuin (Amsterdam, ) is criticus, columnist en redacteur van NRC Handelsblad.