Adolf wissel biografie
Duitse theologen ten tijde van het Derde Rijk
‘Zo kunnen we met grote waarschijnlijkheid op grond van de vergelijking van de stambomen van Jezus en hun eigenheid de conclusie trekken: Jezus’ ouders zijn geen Joden geweest.’ Vermoedelijk hebt u bij het lezen van deze woorden de wenkbrauwen even gefronst. Ik stel u direct gerust: het zijn geen zinnen van mij. Hier hoort u de Duitse Nieuwtestamenticus Walter Grundmann. Bekend om zijn bruikbare en betaalbare commentaren op de evangeliën, die in vele pastorieën in de boekenkast staan. Wat minder bekend is, is dat hij ten tijde van het Derde Rijk leiding gaf aan een instituut in Duistland dat luisterde naar de weinig verheffende naam: ‘Institut zur Erforschung des jüdischen Einflusses auf das deutsche kirchliche Leben’ (Instituut ter onderzoeking van de Joodse invloed op het Duitse kerkelijke leven).
Dit Instituut gaf ten tijde van het Derde Rijk verschillende boeken en pamfletten uit. Zo bewerkte men het Nieuwe Testament en zuiverde dat zorgvuldig van alle verwijzingen naar het Jodendom. Ook de liederen van de kerk werden bewerkt en ‘bevrijd’ van Joodse invloeden. Zo waren de woorden Halleluja, Jeruzalem en Hosanna zorgvuldig verwijderd. Bovendien werd een Catechismus uitgegeven om de jeugd te onderwijzen
Partnerkeuze
Weinig is in het leven zo beslissend als een goede partnerkeuze. In koninklijke families is het nog méér: daar gaat het vooral ook om het inschatten van het bedrijfsrisico dat uit de keuze voortvloeit. De Oranjes weten beter dan wie ook hoe lastig dat is: het loopt meestal anders dan je denkt. Na alle tumult bij zijn entree, is Prins Claus uitgegroeid tot de meeste geliefde en gerespecteerde van alle Oranjes. De commotie rond de entree van Maxima in het Oranjehuis kan, zo bezien, een gunstig voorteken zijn.
Maar het tegenovergestelde is ook al voorgekomen: Prins Bernhard kwam in de dertiger jaren binnen als de gedroomde prins-gemaal, verwierf zich in en vlak na de oorlog een imago dat de menselijke maat leek te ontstijgen. Toch bracht hij in eigenhandig de monarchie op de rand van de afgrond door zich meermalen gevoelig te tonen voor gunsten (lees: miljoenen) van het internationale grootkapitaal.
En dat is dan nog heilig vergeleken met de risico’s die de monarchie liep ten tijde van Herzog Heinrich Wladimir Albrecht Ernst zu Mecklenburg-Schwerin, die als Prins Hendrik, echtgenoot van koningin Wilhelmina, de geschiedenis in zou gaan. Ook zijn komst in werd toegejuicht: het land leek een ideale schoonzoon in huis te halen. Maar dat veranderde
Proletarisch Requisitoir.
Wij arbeiders beleven nu een tijd, waarin de oude wereld breekt. De krachten die haar bouwden, staan onverzoenlijk fel tegenover elkaar. Want het gaat voor beide tegenstanders, de bezitters en heerschers der wereld aan de eene, de niet-bezitters en beheerschten aan de andere kant, nu niet meer om iets meer of iets minder, maar om alles, om het bestaan, om het leven. Voor beiden geldt het den andere te vernietigen om niet zelf vernietigd te worden.
Het wereldkapitalisme is niet onderling één, het bestaat uit verschillende kapiatalsgroepen, die elk voor zich trachten de wereld te veroveren, om het wereldproletariaat uit te buiten.
Elke groep moet ‘haar’ arbeidersklasse zoo fel mogelijk uitbuiten om in de economische strijd tegen de andere zoo sterk mogelijk te staan.
En tegelijk moeten zij ook elk voor zichzelf, het geheele volk tot een eenheid samensmeden door de volksmassa in een nationale roes te brengen, waarin zij voor alles is te gebruiken. Elke groep, die dit niet doet of niet voldoende doet zal krachteloos zijn en 't verliezen, in de zeker komende oorlog, die de voortzetting is van de economische oorlog van vandaag. In Duitschland, door Marinus in dit verband genoemd ‘het hart van Europa’ is dit
Benito Mussolini () was van tot fascistisch dictator van Italië. Door het inzetten van propaganda en terreur creëerde hij een nationalistisch, antidemocratisch en totalitair regime. De metamorfose die Mussolini in zijn leven doormaakte, van socialist en antimilitarist tot sterk militaristische fascist, is een van de meest opmerkelijke aspecten uit het leven van Mussolini.
Context: een instabiel Italië op een instabiel continent
Om Mussolini&#;s leven goed te kunnen begrijpen, is het cruciaal om eerst in hoofdlijnen een context te schetsen. Mussolini groeide op in een land dat relatief recent, in &#; vergelijk dit met bijvoorbeeld de Nederlandse staat die al sinds bestond -, een eenheidsstaat was geworden onder koning Victor Emanuel II (). Net als veel andere of nieuwe Europese landen in Oost-, Zuid- en Midden-Europa, veranderde Italië nog tot na de Eerste Wereldoorlog flink van territorium. Het land kreeg na de Eerste Wereldoorlog allerlei gebieden cadeau omdat het in overgestapt was naar de geallieerden, zoals Zuid-Tirol, Triëst, Istrië en een deel van Dalmatië. Beneveld door imperialisme en nationalisme was Italië echter niet tevreden met deze gebiedsuitbreiding. Net als het jonge keizerrijk Duitsland (sinds ) had het eveneens jonge Italië de slag om de kolonies gemist.
Wim Berkelaar
Tussen en schreef ik op verzoek van mijn vrienden Willem Bouwman en Nelleke Vermeer, destijds verantwoordelijk voor de boekenbijlage, regelmatig artikelen en recensies voor het Nederlands Dagblad. Meestentijds over fascisme, nationaalsocialisme, communisme en historiografie. Sommige van die artikelen vind ik de moeite waard om hier nog eens te plaatsen. Onderstaand artikel verscheen naar aanleiding van de in gepubliceerde studie A.E. Cohen als geschiedschrijver van zijn tijd onder redactie van J.C.H. Blom, D.E.H. de Boer, H.F. Cohen en J.F. Cohen. Hoewel H.F. (Floris) Cohen en J.F. (Jaap) Cohen als respectievelijk zoon en kleinzoon vanzelfsprekend dichtbij A.E. (Adolf) Cohen staan, was redacteur J.C.H. (Hans) Blom de ware geestverwant van Adolf Cohen.
Historici schrijven zelden hun autobiografie. Gewend als ze zijn andere levens en tijdperken te bestuderen, voelen ze schroom zichzelf publiekelijk te ontleden. Wie zicht wil hebben op het zelfbeeld van historici, moet hun portretstudies lezen. Wie nader wil komen tot G.W. Kernkamp (), een inmiddels vrijwel vergeten maar in zijn tijd belangrijk en productief historicus, moet beslist zijn studie uit lezen van de negentiende-eeuwse historicus en rijksarchivaris R.C. Bakhuizen van den Brink ( ).