Hans van manen partner

Nieuwe biografie over Hans van Manen duikt in zijn armoedige jeugd

DANSGESCHIEDENIS | Op 8 juni werd het boek Gelukskind gepresenteerd bij Het Nationale Ballet. Het is een uitgebreide biografie over Hans van Manen, een van de belangrijkste balletchoreografen van Nederland. De auteur heeft zich ook verdiept in het leven van Van Manens moeder en de armoedige, volkse kringen waarin hij opgroeide.

Gelukskind

Op 8 juni presenteerde schrijver Sjeng Scheijen zijn boek Gelukskind, een biografie over Hans van Manen. Het boek beschrijft het bijzondere leven van Hans van Manen, die door veel mensen wordt gezien als de belangrijkste (ballet)choreograaf van Nederland van na de oorlog. Het boek geeft een beeld van het leven en de werken van van Manen, maar ook van de maatschappij en de danswereld van de jaren zestig en zeventig. Die jaren zaten vol met sociale en creatieve experimenten waaraan van Manen veel heeft bijgedragen.

In Gelukskind lees je verder hoe Hans van Manen op twaalfjarige leeftijd al begon te werken. Het was net na de oorlog, zijn moeder was een alleenstaande Duitse vrouw. Het gezin was zo arm dat van Manen zijn basisschool niet eens kon afmaken. Scheijen heeft zich dus ook verdiept in het leven van Van Manens moeder en de armoedige, volkse kringen waarin

Streetwise, zijn hele leven

Zijn leven begint niet veelbelovend, geboren in Vader is een sjacheraar en is vroeg overleden. Met zijn van oorsprong Duitse moeder komt kleine Hans van Manen terecht in een armoedig pension aan de Marnixstraat vlak bij de Amsterdamse schouwburg, tussen de hoeren, lesbo’s en vluchtelingen. Hans is er vroegwijs van geworden. Hij is twaalf jaar aan het einde van de oorlog, zwaar ondervoed in de hongerwinter en toch al streetwise genoeg om nog wat voedsel en stookhout te veroveren in de stad. Nog jaren later moet hij voor een dansrepetitie zijn kuitspieren strak inbinden omdat die in de hongerwinter niet goed zijn doorontwikkeld. 

Gelukskind, de nieuwe biografie door Sjeng Scheijen, is een verrukkelijk boek. Het beschrijft in geuren en kleuren het opmerkelijke leven van Hans van Manen, van een oorlogskind met hongeroedeem tot Nederlands grootste choreograaf. Zijn choreografieën kenmerken zich door een heldere structuur en bedrieglijke eenvoud, humor en seksuele lading. Balletten als Metaforen (), Situation (), Grosse Fuge (), Vijf Tango’s (), Live () of Kammerballett () staan nog steeds op het repertoire van balletgezelschappen over de hele wereld. Sjeng Scheijen behandelt ze stuk voor stuk uitgebreid, en met onverholen bewonde

Gelukskind. Het leven van Hans van Manen

Hans van Manen is de belangrijkste choreograaf die Nederland ooit heeft voortgebracht. Zijn dansvoorstellingen worden in alle werelddelen bij de meest vooraanstaande gezelschappen gespeeld. Nu, op zijn negentigste, groeit het aantal gezelschappen dat zijn balletten uitvoert nog altijd.

In Gelukskind beschrijft Sjeng Scheijen zijn leven. Hij vertelt hoe Hans verarmd en volkomen uitgehongerd uit de oorlog kwam. Hoe hij als zoon van een alleenstaande Duitse moeder en zonder afgeronde lagereschoolopleiding op zijn twaalfde begon te werken, om tien jaar later zijn eerste choreografie te maken. Sindsdien heeft hij continu schoonheid geproduceerd en steeds weer zijn grote gave herontdekt. Een gelukskind.

Het boek beschrijft Hans van Manen als een even ongrijpbare als complete kunstenaar, een multidisciplinaire inspirator die de hechte creatieve teams die hij leidde tot grote hoogten wist te brengen. Maar het is ook een geschiedenis van de unieke sociale en creatieve experimenten die de jaren zestig en zeventig voortbrachten, een geschiedenis waarin Hans een cruciale rol heeft gespeeld.
Sjeng Scheijen had exclusieve toegang tot het archief van Hans van Manen en sprak uitgebreid met hemzelf, zijn medekunstenaars en zijn geliefden.

Sjeng Sc

Hans van Manen. Fotograaf onbekend. Collectie TIN.

Eenlevenlangtheater Hans van Manen:

Jeugd en familie

Hans Artur Gerhard (Hans) van Manen werd op 11 juli in Nieuwer-Amstel geboren. Als zoon van een voormalige Duitse dienstbode en een ondernemer groeide Van Manen niet op in een typisch cultureel gezin. Zijn vader opende en leidde in Amstelveen een fotozaak. Dat ging hem niet slecht af: in korte tijd bestond het bedrijf uit vijftien filialen.

De jaren dertig waren echter zware tijden. Van Manens vader stierf vroeg, waardoor zijn moeder, privésecretaresse in Amsterdam, in haar eentje de zorg moest dragen voor het gezin terwijl de Tweede Wereldoorlog zich aandiende. In de hongerwinter hield de familie zichzelf warm door kolen en bielzen te stelen en door tramblokjes weg te slopen uit de tramrails en. "Die brachten vijf gulden per stuk op. Eén op de vijf hield ik voor onszelf, voor de opbrengst van de andere vier kon je in de Jordaan een tarwepunt kopen". (De tijd )

Hans van Manen wilde altijd al danser worden. Als zevenjarig jongetje danste hij bijna elke zondagmiddag tussen de schuifdeuren van de woonkamer, op muziek van de radioconcerten uit het Concertgebouw. Hij nam ook altijd het applaus mee "en die applausen duurden gelukkig altijd erg lang, want zoals u

Hans van Manen. Fotograaf onbekend. Collectie TIN.

Eenlevenlangtheater Hans van Manen:

Biografie

Als kleine jongen wist Hans van Manen al dat hij danser wilde worden. Door op veertienjarige leeftijd de Amsterdamse schouwburg binnen te stappen gaf hij zijn leven zelf een zwaai in die richting. Van toneelkapper werd hij danser en van danser choreograaf. Hieronder kunt u meer lezen over het verloop zijn carrière en persoonlijk leven.

Jeugd en familie

Hans Artur Gerhard (Hans) van Manen werd op 11 juli in Nieuwer-Amstel geboren. Als zoon van een voormalige Duitse dienstbode en een ondernemer groeide Van Manen niet op in een typisch cultureel gezin. Zijn vader opende en leidde in Amstelveen een fotozaak. Dat ging hem niet slecht af: in korte tijd bestond het bedrijf uit vijftien filialen.

De jaren dertig waren echter zware tijden.

Lees meer: Hans van Manen: Biografie - Jeugd en familie

Carrière

Op veertienjarige leeftijd stapte Hans van Manen de schouwburg aan het Leidseplein binnen. Het Muziektheater bestond nog niet en de meeste balletten waren in de Stadschouwburg te zien. Hij kwam - als hulpje - in dienst bij de grimeur en toneelkapper van de schouwburg. Dat was zijn toegang tot de wereld van toneel en dans. Na zijn lagere school volgde Van Manen een ka