Onno biograaf van jan wolkers
Achtergrond
Dan maar geen promotie
In Memoires van een biograaf blikt Onno Blom terug op de tien jaar waarin hij aan zijn boek over Jan Wolkers werkte. En hij beschrijft hoe zijn promotie in Leiden bijna niet doorging. Een voorpublicatie.
Onno Blom
donderdag 8 maart
Onno Blom (rechts) en Jan Wolkers in diens atelier op Texel, zomer © Tessa Posthuma de Boer
In de lente van , nadat ik de eerste versie van mijn proefschrift had ingeleverd bij de promotiecommissie en als een bezetene bezig was om redactie te plegen op de biografie – ik las mijn boek ‘als mijn ergste vijand’, zoals ik van Wolkers had geleerd – kreeg ik de schrik van mijn leven.
‘Ga maar even zitten,’ zei mijn promotor Willem Otterspeer aan de telefoon. ‘Zit je?’
‘De commissie ziet niets in je boek. Ze achten het geen proefschrift waardig.’
Natuurlijk was ik niet gaan zitten, dus ik moest me stevig vastgrijpen. Alles tolde om me heen. Mijn rug werd ijs- en ijskoud. Eén keer eerder was me dat overkomen: ik was een jaar of zeven, schaatste op een slootje, en plotseling sloeg een schots om en lag ik in het ijskoude water. Mijn jas zoog zich vol, mijn benen werden zwaar en vlak voor een moeder van een klasgenootje iedereen aan de
Biograaf Onno Blom schreef over Wolkers en voetbal: ‘Jan vereerde die Ajaxjongens als Griekse goden’
De voetballende Jan Wolkers, daar zijn we niet zo mee bekend.
Maar hij heeft gevoetbald, onze Jan. En hoe!
“In zijn jeugd, toen hij nog in Oegstgeest woonde. Op straat, en keihard, hè! Met bloedende knieën, want anders was het niets. Je moest er gedeukt en gebutst vanaf komen.”
Onno Blom vertelt het met veel enthousiasme. We staan in Betondorp bij het huis in de Akkerstraat, waar Johan Cruijff in zijn jeugd woonde.
In zijn hand houdt hij het pagina’s tellende boek dat hij schreef over Jan Wolkers en voetbal: Genialiteit staat nooit buitenspel.
Ja ja, zie je hem denken. Nu denken ze weer dat ik het aan het uitmelken ben of zo.
Onno Blom is de biograaf van kunstenaar en schrijver Jan Wolkers (). In verscheen de vuistdikke biografie Het litteken van de dood. En daarna nog een compilatie uit Wolkers’ dagboeken, Amstelglorie: zijn notities over de jaren op het gelijknamige Amsterdams volkstuinencomplex. En een privédomeindeel: Memoires van een biograaf. Met als ondertitel: In de voetsporen van Jan Wolkers.
“Nou ja,” zegt Blom, “die biografie telt ruim bladzijden, maar het hadden er ook kunnen zijn.”
Waarmee hij maar wil zeggen dat het helemaal niet zo gek is dat e
Onno Blom gaat de langverwachte biografie van Harry Mulisch () schrijven
Onno Blom, schrijver, biograaf van Jan Wolkers en medewerker van deze krant, gaat de langverwachte biografie van Harry Mulisch () schrijven. Blom neemt de opdracht over van de eerder beoogde biograaf Robbert Ammerlaan (80), de vroegere uitgever van Mulisch bij De Bezige Bij. Het boek zal naar verwachting in het najaar van verschijnen met als werktitel De magiër. Ammerlaan heeft zich volgens de uitgever ‘om persoonlijke redenen uit het project moeten terugtrekken’.
Het is niet het eerste biografische werk dat Blom schrijft over Harry Mulisch, de auteur van klassiekers als Het stenen bruidsbed (), De aanslag () en De ontdekking van de hemel (). Hij werkte eerder samen met de schrijver aan het biografische fotoboek Mijn getijdenboek ; Zijn getijdenboek , dat in verscheen. ‘Het kwam in die periode ook wel ter sprake dat ik een biografie zou schrijven’, zegt Blom. ‘Mulisch zei daar twee dingen over: ‘Ik vind het een prima idee.’ En: ‘We gaan het niet doen.’’ Volgens Blom vond Mulisch dat een schrijver pas na zijn dood een biografie verdiende, waar hij dan aan toevoegde ‘dat hij niet van plan was dood te gaan’.
Postuum
In overleed Mulisch toch, negen jaar na het verschijnen van zijn laatste roman
Binnenkort:
Onno Blom is de officiële biograaf van Jan Wolkers. Hij is op zondag 11 december onze gast in de Oude Mariakerk. Blom heeft verschillende Wolkers-publicaties in voorbereiding.“Arme Onno. Zweet, bloed en tranen zullen langs zijn rug lopen” zei Wolkers in de NRC enkele maanden voor zijn dood in , toen zijn biograaf Onno Blom de volledige toegang tot het persoonlijke archief van de schrijver kreeg. We hopen van hem te horen of Wolkers gelijk heeft gekregen
Onno Blom heeft de biografie over Wolkers nog niet voltooid, maar zal al wel over het werk vertellen.
We ontvangen hem op zondag 11 december (anders dan u gewend bent nu dus de tweede zondag van de maand) in de Oude Mariakerk. We beginnen wel op een vertrouwde tijd: uur.
Meer over deze literaire middag leest u in het infobulletin
Recensie: Onno Blom Het litteken van de dood. De biografie van Jan Wolkers
Een roman is geen dagboek
‘Ergens blijf ik steeds een jongen van 18 jaar. Romantisch, idealistisch, monomaan en onbezonnen,’ schreef Wolkers in een brief aan zijn jeugdvriend Wim de Kler. Het was , vlak na de geboorte van Eva Wolkers. Jan was als 23 jarige voor de tweede keer vader. (‘preservatieven ten spijt’ ). Wolkers zat niet onder de plak, hij leefde erop los, was slordig met verantwoordelijkheden maar obsessief bezig met tekenen, beeldhouwen en schrijven. Als je Het litteken van de dood. De biografie van Jan Wolkers geschreven door Onno Blom moet geloven en er is geen reden om dat niet te doen, afgaande op de hoeveelheid materiaal waaruit de biograaf kon putten bleef Wolkers zijn hele leven een romantische en ongebonden jongen.
Als zoon van een ietwat naïeve en streng gereformeerde kruidenier in een gezin met elf kinderen, gaat hij met de verdiensten van baantjes als tuinman in een cursus aan de Rooms-Katholieke Avondtekenschool doen. Hij heeft talent. Tijdens het beantwoorden van aanvragen op een distributiekantoor begint het schrijven. Zijn literaire helden zijn Perk, Kloos, Gorter, Poe, Multatuli, Piet Paaltjens. Hoewel Wolkers zichzelf in de eerste plaats zag als beeldho